Ból zęba po leczeniu kanałowym – przyczyny, sposób postępowania

Wielu pacjentów leczonych endodontycznie doświadcza dyskomfortu lub bólu o niewielkim bądź średnim nasileniu, trwającego kilka dni (w wyjątkowych przypadkach – kilka tygodni) po przeprowadzonym zabiegu. Jest to powszechne zjawisko, które nie świadczy o żadnych nieprawidłowościach – na przykład niepowodzeniu leczenia – ani nie wymaga ingerencji lekarskiej. Zdarza się jednak, że ból po leczeniu kanałowym jest bardzo nasilony, utrzymuje się przed długi czas, pojawia się po kilku miesiącach lub latach od zabiegu – są to bezwzględne wskazania do tego, by powrócić na fotel stomatologiczny.

Leczenie kanałowe w skrócie

Aby wyjaśnić, jakie mogą być przyczyny bólu zęba po leczeniu kanałowym, przypomnijmy, na czym polega sam zabieg i w jakich przypadkach się go przeprowadza.

Leczenie kanałowe (określane również jako endodontycznie) to najczęściej ostatnia deska ratunku dla pacjenta, który zmaga się z zapaleniem lub martwicą miazgi – dolegliwości te najczęściej wynikają z zaawansowanej próchnicy, chociaż mogą być związane również z urazami – a przy tym nie chce stracić zęba. Zabieg polega na usunięciu tkanki z komory oraz kanałów zęba, dezynfekcji oraz wypełnieniu ich wybranym materiałem stomatologicznym (najczęściej jest to gutaperka). Ze względu na to, że leczenie endodontycznie wymaga wysokiej precyzji, w naszym gabinecie przeprowadzamy je zawsze przy użyciu mikroskopu. Pozwala nam to na zachowanie wysokiej skuteczności i ograniczenie niepożądanych efektów czy powikłań zabiegu.

Po zakończeniu leczenia ząb odbudowuje się przy pomocy wypełnienia. W przypadku rozległego ubytku stomatolog może zalecić odbudowę z wykorzystaniem korony ceramicznej.

Ból po leczeniu kanałowym

Pozabiegowy ból pojawia się u większości pacjentów. Dlaczego? Przede wszystkim, warto pamiętać, że leczenie kanałowe poważnie ingeruje w unerwione i wrażliwe struktury zęba. Podczas zabiegu dochodzi do mechanicznego oraz chemicznego podrażnienia tkanek, do którego dochodzi w trakcie oczyszczania i wypełniania kanałów zębowych. 

To wszystko sprawia, że – nawet po prawidłowo wykonanym zabiegu – pacjenci mogą odczuwać dyskomfort lub ból. Najczęściej pojawia się on tuż po zakończeniu leczenia (kiedy przestaje działać zastosowane znieczulenie) i ma nasilenie od niewielkiego do średniego, chociaż dla części pacjentów może być silny i mocno dokuczliwy. Zwykle ból utrzymuje się przez 2-3 dni, po czym stopniowo się zmniejsza (może być odczuwany jako zwiększona wrażliwość zęba). Dyskomfort powinien całkowicie ustąpić w przeciągu 2-3 tygodni od zakończenia leczenia.

Aby zmniejszyć dolegliwości bólowe, można sięgnąć po leki przeciwbólowe bez recepty (o ile nie występują przeciwwskazania do ich zażywania), stosować chłodne okłady lub płukanki ziołowe na bazie szałwii lub rumianku. 

Silny lub długotrwały ból po leczeniu kanałowym

Ból, który zdecydowanie nasila się w kolejnych dniach po przeprowadzonym zabiegu, a także ból, który utrzymuje się powyżej kilku tygodni (bez względu na nasilenie), sugeruje, że leczenie nie powiodło się i mogło dojść do powikłań. W takiej sytuacji należy bezzwłocznie skonsultować się ze stomatologiem. Szczególnie szybkiej reakcji wymaga pojawienie się przeszywającego, pulsującego bólu, który nasila się nocą.

Przyczyną powikłań po leczeniu kanałowym może być:

• niepełne oczyszczenie kanałów zębowych,
• nieopracowanie wszystkich kanałów (pominięcie jednego lub więcej kanałów),
• nieprawidłowe wypełnienie kanałów,
• pozostawienie narzędzia endodontycznego w kanale zęba,
• perforacja korzenia zęba.
•  

W przypadku silnego lub długotrwałego bólu należy przeprowadzić diagnostykę RTG, która pozwoli ocenić stan leczonego zęba. 

Ból kilka miesięcy po leczeniu kanałowym

Czasami zdarza się, że ząb leczony kanałowo – pomimo tego, że początkowo nic nie sugerowało komplikacji – zaczyna boleć po kilku miesiącach lub latach od zabiegu. Niestety, w większości przypadków oznacza to, że leczenie się nie powiodło. 

Przyczyny takiego stanu są analogiczne do tych, które omawialiśmy w poprzednim akapicie – chociaż rozwijały się przez dłuższy czas. Można zaliczyć do nich nieusuniętą miazgę (w takim przypadku możliwe jest rozwinięcie się infekcji bakteryjnej, zapalenie lub obumarcie miazgi), pominięcie kanału, perforację lub złamanie korzenia zębowego. 

W tym wypadku również konieczna jest niezwłoczna wizyta u dentysty i diagnostyka RTG w celu ustalenia przyczyny dolegliwości oraz dalszego postępowania. 

Jeżeli stomatolog stwierdzi, że przyczyną dolegliwości bólowych jest niepowodzenie leczenia kanałowego, rozwiązaniem będzie reendo – powtórne leczenie endodontycznie. W najtrudniejszych przypadkach konieczna może okazać się ekstrakcja zęba.