Jak rozpoznać próchnicę u dzieci? Praktyczny poradnik dla rodziców

Próchnica zębów jest jedną z głównych chorób jamy ustnej u dzieci. Nieleczona, staje się siedliskiem bakterii, przez co może powodować różnego rodzaju konsekwencje. Dlatego też, im wcześniej ją rozpoznasz u swojego dziecka, tym lepiej dla stanu jego zdrowia i ząbków. Sprawdź, po czym poznać próchnicę u dzieci i co robić, kiedy pojawią się jej pierwsze objawy!

Skąd bierze się próchnica zębów mlecznych?

Próchnica to jedno z najczęstszych schorzeń stomatologicznych u dzieci, które polega na odwapnieniu i rozpadzie tkanek twardych zęba. Podstawowym czynnikiem odpowiedzialnym za jej rozwój są bakterie, które rozkładając cukry z pożywienia, produkują kwasy uszkadzające szkliwo.

Dzieci są szczególnie narażone na próchnicę, gdyż zęby mleczne są na nią szczególnie podatne. Poza tym do jej rozwoju może przyczyniać się także:

• Brak podstawowych działań profilaktyczno-leczniczych – to przede wszystkim brak regularnych wizyt u dentysty, które pozwalają na wczesne wykrycie próchnicy i innych problemów stomatologicznych. Poza tym problemem jest też brak fluoryzacji lub niewłaściwe jej stosowanie.
• Niedostateczna higiena jamy ustnej – dzieci często mają kłopot z efektywnym i regularnym szczotkowaniem zębów. Także niewłaściwa technika mycia może przyczyniać się do gromadzenia się resztek jedzenia i tworzenia płytki nazębnej.
• Częste jedzenie słodyczy i picie słodzonych napojów – słodzone napoje, soki, batoniki, ciastka sprzyjają namnażaniu się bakterii i zwiększają ryzyko wystąpienia próchnicy.
• Czynniki genetyczne oraz indywidualne cechy osobnicze – jak skład i ilość śliny, czy mikrobiom jamy ustnej.
• Niedostateczna edukacja stomatologiczna i brak świadomości na temat konsekwencji choroby próchnicowej.
• Niektóre choroby (np. układu pokarmowego).

Oznaki próchnicy u dzieci

Pierwsze oznaki próchnicy u dzieci to przede wszystkim:

• białe lub kredowe plamki na szkliwie, czasem określane jako plamy próchnicowe,
• lepki nalot o żółtym zabarwieniu.

Na kolejnym etapie pojawiają się także inne objawy, w tym:

• dziąsła i zęby wrażliwe na gorące lub zimne pokarmy,
• nieświeży oddech,
• przebarwienia na zębach (żółte, brązowe plamki),
• ból zęba,
• dyskomfort i trudności w przeżuwaniu,
• widoczne na powierzchni zębów dziury i ubytki.

Chociaż zęby mleczne są tymczasowe, to jednak ich kondycja ma istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju zębów stałych. Wczesna identyfikacja zmian próchnicowych i wdrożenie odpowiednich działań umożliwia zatrzymanie i odwrócenie procesu patologicznego. Może zapobiec też niektórym problemom stomatologicznym w przyszłości.

Pamiętaj także, że próchnica może wpływać nie tylko na stan uzębienia, ale i na zdrowie ogólne dziecka. Dlatego też, jeśli zauważysz jej objawy, jak najszybciej umów wizytę u stomatologa. Więcej o tym, dlaczego należy leczyć zęby mleczne przeczytasz tutaj.

Jak leczyć próchnicę u dzieci?

Leczenie próchnicy u dzieci nie zawsze wygląda tak samo. Zależne jest przede wszystkim od stopnia zaawansowania problemu oraz stanu uzębienia. Głównym celem jest zahamowanie rozwoju próchnicy oraz zapobieganie nawrotom. W przypadku bardziej zaawansowanej próchnicy konieczna może być również odbudowa ubytków w zębach.O przebiegu leczenia decyduje stomatolog. 

W DentalProtetica oferujemy następujące formy zapobiegania i leczenia próchnicy:

• fluoryzację zębów,
• skaling,
• lakowanie zębów,
• wypełnienie (z kompozytu, glasjonomerowe, Twinky Star).

W zaawansowanych stadiach próchnicy przeprowadzamy dewitalizacje zębów mlecznych. A jeśli to konieczne, wykonujemy też ekstrakcję.

Jak nauczyć dziecko zdrowych nawyków, które chronią zęby przed próchnicą?

Wiele osób myśli, że próchnica dotyczy wyłącznie dzieci starszych, w wieku przedszkolnym, szkolnym i nastolatków. Jednak w rzeczywistości może ona pojawiać się nawet u dzieci w okresie niemowlęcym. Dlatego też tak ważne jest wdrożenie działań profilaktycznych, jak najwcześniej. Co zatem robić, by zapobiegać próchnicy u dzieci? 

Kluczowe jest przede wszystkim:

• racjonalne żywienie (ograniczenie: słodyczy, napojów gazowanych, soków owocowych; wprowadzenie do diety produktów bogatych w błonnik, niesłodzony nabiał, białko, argininę),
• nawadnianie wodą,
• prawidłowe czyszczenie zębów (m.in. stosowanie pasty odpowiedniej do wieku dziecka; prawidłowa technika i odpowiedni czas szczotkowania; stosowanie nici dentystycznej),
• unikanie korzystania z tych samym naczyń i sztućców bez uprzedniego mycia,
• kontrolne wizyty w gabinecie stomatologicznym.

Pamiętaj także o dawaniu dobrego przykładu, gdyż dzieci uczą się przez obserwację! Dlatego też bądź konsekwentny w dawaniu przykładu: odżywiaj się zdrowo, regularnie szczotkuj zęby i odwiedzaj stomatologa!